ستارهها را کمابیش همیشه میتوان به همراه گاز، غبار و «ماده تاریک» در مجموعههایی به نام کهکشان یافت. ۱۰ تا ۲۰ درصد هر کهکشان از ستارگان، گاز و غبار تشکیل شده است. نیرویی که یک کهکشان را برپا نگاه میدارد و از پراکنده شدن آن جلوگیری میکند نیروی گرانش است. اجزاء کهکشانی همگی گرد یک کانون مشترک گردش دارند. از برخی نشانهها چنین برمیآید که ممکن است در کانون برخی، یا حتی بیشتر کهکشانها سیاهچالههایی وجود داشته باشد. یک کهکشان در آغاز یک نیاکهکشان است که پس از تکامل به صورت یک کهکشان درمیآید.
واژه کهکشان از دو واژه فارسی «کاه» و «کشان» ترکیب یافته و علت این نامگذاری تمثیل این پدیدههای اخترشناختی به حالتی است که خرمنی از کاه بر روی زمینهای سیاه کشیده شده و کاهدانهها (ستارگان) بر روی آن پراکنده گردیدهاند.
=تاریکترین کهکشان کم نورترین و کوچکترین کهکشان دنیا در نزدیکی کهکشان معروف آندرومدا(M۳۱) قرار دارد.
این کهکشان تاریک آندرومدا IX، یک کهکشان کروی کوتوله و بسیار کم نور با قطر ۳۰۰۰ سال نوری است که در نزدیکی کهکشان آندرومدا(M۳۱) و در فاصله تقریبی ۵/۲ میلیون سال نوری از زمین قرار دارد. این کهکشان کوتوله دارای کمترین روشنایی سطحی در میان کلیه کهکشانهای شناخته شده است و روشنایی آن ۱۰۰ هزار بار کمتر از کهکشان راه شیری است.
کشف کهکشان آندسیارهرومدا IX با استفاده از تلسکوپ ۵/۲ متری آیزاک نیوتن واقع در جزایر قناری شناخته شد. کشف کهکشان «آندرومدا IX» کمک مهمی به ستاره شناسان برای حل مسئله ماده تاریک در عالم است.
در تعریف ماده تاریک باید گفت که جرم قابل رویت کهکشانها و خوشههای کهکشانی، تنها یک دهم میزانی است که از روی حرکت آنها و قواعد دینامیکی محاسبه میشود. به عبارت دیگر ستاره شناسان هم اکنون تنها حدود ۱۰ درصد جرم «موجود» در کیهان را میتوانند رصد کنند.
براساس نظریههای کیهان شناختی، ماده تاریک در جریان انفجار بزرگ (Big Bang) به وجود آمد و با انبساط جهان، به صورت تودهای شکل درآمد و بدین ترتیب، بذر اولیه کهکشانها در عالم پاشیده شد. اما بعد از آن، ماده قابل رویت موجود در عالم، به علت سرد شدن بیش از اندازه، توسط ماده تاریک جذب شد.
با توجه به محاسبات صورت گرفته در مورد مقدار ماده تاریک موجود در عالم، تعداد کهکشانهای اقماری کهکشانهایی مانند کهکشان راه شیری و آندرومدا (M۳۱) بایستی ۱۰۰ برابر بیشتر از تعدادی باشد که ستاره شناسان تاکنون موفق به کشف آنها شده اند. کشف کهکشان کوتوله و کم نور «آندرومدا IX» در اطراف کهکشان آندرومدا، ممکن است بخشی از مسئله ماده تاریک عالم که قبلاً قابل رویت نبود را حل کند
|